Momenteel zoekt Jeroen Krabbé naar Frida Kahlo. Zijn tv-programma op dinsdagavond NPO2 is zeker een aanrader. Krabbé zoekt… – AVROTROS.nl De eerste keer dat ik met haar, een Mexicaanse surrealistische schilderes, in aanraking kom, is voor mij een aangename verrassing. Op een bijzondere locatie is een theatervoorstelling over haar leven en werk, namelijk in het kerkje van Schokland en de Oude Haven aldaar. Het is zomer 1989.
Samen met een collega van de lokale omroep ga ik naar het voormalige eiland in de Zuiderzee. Wellicht dat we op het idee zijn gekomen doordat een van de makers iets over de voorstelling heeft verteld in de uitgaansrubriek die we uitzenden: Tussen nu en over zeven dagen. Misschien hebben we wel vrijkaartjes gekregen, ik weet het niet meer.
Regisseuse Dea Koets, die tijdens haar verblijf in Mexico in de ban raakt van Frida Kahlo, maakt samen met fotografe Diana Blok een voorstelling over deze opmerkelijke vrouw. Ze noemen het ‘bewegingstheater’: een mix van tekst, muziek, zang en dans, geïnspireerd op haar schilderijen.
Even kort een schets van Kahlo’s leven (1907-1954). Frida is de dochter van een Duitse fotograaf en groeit op ten tijde van de Mexicaanse revolutie. Op jonge leeftijd ontmoet ze de communistische muurschilder Diego Rivera. Ze hebben een turbulente relatie, zowel door ontrouw van beiden, als door alcohol. Dat laatste gebruikt Kahlo om na een zeer ernstig busongeval en vele operaties, de voortdurende pijn te bestrijden. Hoewel zij tijdens haar leven in de schaduw van haar man staat heeft ze aan het einde van de jaren dertig in zowel New York als Parijs een solotentoonstelling.
De problemen met haar ruggenwervel nemen zo erg toe dat ze bedlegerig wordt. Ondanks dat blijft ze door schilderen tot haar dood. Met haar zelfportretten en kleding onderzoekt Kahlo haar leven, haar ongeluk, haar broze gezondheid, haar onvermogen om kinderen te krijgen, haar turbulente huwelijk, haar gender en haar politieke overtuigingen, dat is kort het verhaal als je haar leven moet samenvatten. https://youtu.be/Jz-1u2-8IKg
Kahlo’s schilderijen en het verhaal erachter lenen zich uitstekend voor een theatrale vertelling. De voorstelling Wat het water me gaf (ook de titel van een van haar schilderijen) wordt gespeeld op twee locaties. Het begint in het pittoreske kerkje van Schokland. De actrices die haar verbeelden krioelen tussen het samengepakte publiek in de kleine sacrale ruimte. Ze wisselen fleurige vrouwen- en mannenkleding met elkaar af. Als verwijzing naar de vele zelfportretten die Kahlo maakte, kijken ze vaak in onzichtbare spiegels. Ik herinner me de scène dat ze op een stellage voor de gotische ramen staan en over het polderlandschap staren.
Na het eerste deel gaan alle toeschouwers op een leenfiets naar de Oude Haven. De plek waar vroeger de vissersboten terugkeerden van de Zuiderzee. Daar worden we onthaald met tequila om in de Mexicaanse sfeer te blijven, terwijl de kikkers lustig kwaken in het moerassig stukje land om ons heen.
De schemering zorgt voor een magisch moment. Over de twee havenpieren zwieren twee witte bruidsjurken naar elkaar toe. Ook de tango die een van de actrices danst met een grijnzend, rammelend houten skelet staat nog helder op mijn netvlies. En het schijngevecht dat de meiden hebben met hertengeweien op hun hoofd. Het blijkt dat Frida Kahlo een hert als huisdier hield. Allemaal taferelen die ik later in haar schilderijen terugvind. Het is een unieke ervaring.
In het pikdonker fietsen we over een smal paadje terug naar de kerk waar de auto staat. Mijn hoofd zit vol beelden, mijn interesse in deze kunstenares is gewekt. Ik wil zeker meer van Kahlo weten en zien. #fridakahlo