‘Ik ga nog even een sigaretje roken.’ Ik laat mijn pint en tijdelijke gezelschap achter bij de bar en loop met m’n pakje Marlboro’s naar buiten. Shit, vergeten mijn aansteker mee te nemen. ‘Heb je een vuurtje?’
De man naast me grijpt in de binnenzak van zijn jeansjasje. Hij geeft me een gele BIC-aansteker. Omdat het waait houdt hij zijn handen behulpzaam om het vlammetje. Het vuur trekt in de sigaret. Ik neem een eerste haal en inhaleer diep. Een trilling gaat door mijn lijf. Ik moet dit eigenlijk niet meer doen, slecht voor mijn hart en longen, maar ja…
‘Hoe bevalt het om buiten te moeten roken?’ vraag ik aan de vuurgever.
Hij antwoordt knorrig. ‘Geen ideale situatie, Paddy. Wie dit verzonnen heeft moesten ze…’ De rest van zijn antwoord verdwijnt in een kleine hoestbui. Ik maak er op uit dat hij premier Bertie Ahern niet veel goeds toewenst.
Roken op het trottoir
We staan buiten op de stoep voor een pub te roken. Tegenwoordig staan in Ierland alleen de trottoirs nog blauw. De roker is een buitenmens geworden, een openluchtwezen.
Ik blaas de rook uit en voel me een beetje licht in mijn hoofd. Sinds kort ben ik weer begonnen, na meer dan een jaar clean te zijn geweest. Erg benieuwd welke situatie ik zal aantreffen in Galway nu Ierland als eerste in de EU een rookverbod heeft ingesteld voor alle publieke ruimtes inclusief de horeca.
In een land waar pub, sigaret en drank traditioneel een drie-eenheid vormen voelt het toch vreemd aan. Bij binnenkomst in de pub denk je: hè, waarom hebben die mensen hun glas niet leeggedronken? Maar dat zijn pints van de verstokte rokers die bij de ingang staan kou te kleumen, omdat ze echt niet zonder een trekje van een sigaret kunnen, en even noodgedwongen hun drankje hebben achtergelaten. Mag er buiten niet gedronken worden?
Bang voor omzet
Het rookverbod is op het groene eiland hard aangekomen. Dit is ook ons voorland. In Nederland geldt momenteel alleen nog een rookverbod op het werk, maar er gaan stemmen op (het is 2004) om het ook in de horecagelegenheden te verbieden. Nu op vakantie kan ik daarvan de praktische consequenties aan den lijve ondervinden. De horecaeigenaren zijn er niet blij mee, bang voor hun omzet. Ze vrezen dat de klanten thuisblijven, maar zo te zien valt het mee. Wel hebben ze massaal Chinese terrasverwarmers aangeschaft om het roken buiten nog enigszins comfortabel te maken.
Ik gooi mijn peuk op de grond en druk hem met mijn sneaker uit – het voordeel van buiten roken. Zo te zien ben ik niet de enige die dat doet. ‘Kom, ik ga maar weer de pub in!’ en ik knik naar mijn mederoker. Binnen is mijn gezelschap in een geanimeerd gesprek met de barman verwikkeld.
Rookvrije omgeving
Drie jaar later voert ook Nederland het algemene rookverbod in. Eerst nog een lafhartige periode met speciaal afgesloten rokersruimten in de kroegen. Het is me inmiddels gelukt om definitief met roken te stoppen. En nu twintig jaar na dato valt het me op dat er steeds meer borden op buitenlocaties verschijnen met de oproep voor een rookvrije omgeving. Zo kan het rokerstij keren. #rookvrijeruimte