Gisteren is met het terugzetten van de klok de wintertijd ingegaan. Het seizoen van donkere en wellicht koude dagen. Ik maak me nu al zorgen om een torenhoge energierekening die als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd hangt. En ik zal niet de enige zijn die met angst en beven afwacht wat voor winter we zullen krijgen en wat daarvan de financiële gevolgen zullen zijn.
Normaliter vind ik de winter wel een aangename tijd, maar nu… Elektrische apparaten niet meer in de stand-by-stand, alle stekkers eruit, de thermostaat fors naar beneden en veel schemeren. Ja, gebruikmaken van de schemering, de periode tussen licht en donker. Gelukkig wonen we ver van de evenaar dus wordt het bij ons langzaam donker.
Vroeger schemerden mensen heel vaak. Aan het eind van de dag was het niet meer licht genoeg om nog hard te werken en mensen wilden zuinig zijn met hun elektriciteitsgebruik. Dus deden ze alleen een kleine schemerlamp aan, en gingen ze gezellig schemeren. Het was een rustmoment op de dag; een moment van bezinning. Ik ken het van mijn oma die zolang mogelijk wachtte om het licht aan te doen.
Wat zou er gebeuren als Nederland massaal aan het schemeren sloeg? Elke dag de overgang van werk naar rust zou markeren, een overgang waarbij we nu nauwelijks stilstaan. Zeker in onze hectische maatschappij waarin steeds meer mensen klagen over stress- en burn-outklachten zou schemeren wel eens heel weldadig kunnen zijn! Niet steeds maar door hollen, maar ervoor kiezen om aan het eind van de dag een half uurtje in het halfdonker te zitten en te mijmeren.
Daarbij snijdt het mes aan twee kanten. Je bespaart op de energiekosten en het is een goede afsluiting van een drukke dag. Het is geen wondermiddel, maar het is wel een gratis en zeer toegankelijke oefening in niet-doen en niet-zijn. Een manier om jezelf los te weken van een gejaagd (beeldscherm)bestaan.
Ga vanavond maar eens voor het raam zitten. Het enige wat je nodig hebt is tijd en een paar ogen. Het gaat zo langzaam dat er niks lijkt te gebeuren, terwijl intussen alles verandert. Wat in daglicht vastomlijnd is, verwatert in de schemering. Lijnen worden zachter, waardoor de dingen, mensen, bomen, in elkaar lijken over te lopen. Hoe langer je wacht met het licht aanknippen, hoe meer verweven alles wordt. Geen wereld van afzonderlijke zaken maar een vlekkerige schets waar de verbeelding gemakkelijk mee aan de haal gaat. En dat alles voor nop.
Zie het als een daad van verzet tegen de lichtvervuiling (en ook een welkome besparing): de bakken elektrisch licht die in ons land zowel binnen als buiten aanspringen zodra de zon ondergaat. Een protest tegen het feit dat in onze maatschappij elke seconde ingevuld moet worden, dat onze economie moet blijven groeien, omdat dat goed zou zijn.
Ga eens bewust kijken vanavond hoe het duister invalt! Gewoon even niets produceren of consumeren. Een stoel en wat uitzicht, meer heb je niet nodig. #schemeren