Het weer is in korte tijd van een prachtige nazomer omgeslagen naar regen en kou. Okay, ik zal niet over de opwarming van de aarde beginnen. Het is normaal dat de seizoenen elkaar afwisselen, maar dit jaar ging het wel erg abrupt.
De herfst staat voor mij altijd garant voor een melancholische sfeer. De oogst die binnengehaald is, vallende bladeren en dat soort werk. Al snel gaan je gedachten uit naar de cirkelgang van het leven en de eindigheid van datzelfde leven. Als het werk op het land gedaan is treedt een doodse periode in. Positief verwoord een periode van rust.
Dan is Antonio Vivaldi, die van de vier jaargetijden, niet ver weg. Ik ben niet klassiek geschoold en ontdekte pas op latere leeftijd de schone kunst van de klassieken. Namen kwamen me wel bekend voor, maar echt beluisterd en doorleefd had ik de grote componisten niet. Alleen tijdens muziekles was er een poging geweest de ‘Schilderijententoonstelling’ van Modest Mussorgsky te doorgronden.
Het moest tot een bezoek aan Praag duren, een stad waar je om de oren geslagen wordt met foldertjes voor klassieke concerten dat ik overstag ging. Goede wijn moet blijkbaar rijpen. In de Tsjechische stad kon ik de verleiding niet weerstaan en ging naar een uitvoering van ‘Le Quattro Stagioni’.
In een mooie kerk luisterde ik aandachtig naar het concert. De harde stoelen zaten beroerd maar dat was je snel vergeten toen de violisten de lente inzetten. Ik was in een andere wereld. De harmonie ontroerde me. Het zat in de herhalingen. Er werd een gevoelige snaar geraakt. Bij de herfst zette met het allegro het bekende thema weer in en toen kreeg ik het te pakken. Langer vechten tegen de tranen lukte niet en ik liet ze rijkelijk vloeien. In de overgang naar het langzame gedeelte veegde ik met een subtiele beweging van mijn hand wat traanvocht weg, hopend dat niemand het zou zien.
Onweersbuien en bliksemflitsen zag ik over het crèmekleurige plafond van de kerk voorbij schieten. Alsof de barsten die in het pleisterwerk zaten ieder moment naar beneden konden vallen. Bij het begin van het laatste snellere gedeelte begonnen de tranen opnieuw te stromen. En toen moest de winter nog komen.
Na een uur en een kwartier kwam ik gelouterd naar buiten. Het maakte een onuitwisbare indruk. Nog steeds is het een van mijn favoriete klassieke werken. Het komt doordat het zo toegankelijk is. Je kan er makkelijk een verhaal verzinnen bij de muziek. Vogels, blaffende honden, donderslagen, wind, een knapperend haardvuur zijn dan niet ver weg.
Zo is de herfstblues compleet. Dit jaar versterkt corona de melancholie. Afstand houden, elkaar niet aanraken. De beleving van de wereld is nog grijzer dan in andere jaren. Het is de vraag of we straks de feestdagen kunnen vieren zoals we gewend waren. De tweede infectiegolf en de verwachte economische fall-out roepen unheimische gevoelens op. Zelfs een wandeling in een prachtig verkleurend bos kan niet meer troosten. Het onbekommerd genieten is voorbij.