Vandaag een dagje onder zeeniveau. Om precies te zijn gemiddeld vijf meter. Ik rij in alle rust door het weidse landschap van de provincie Flevoland gemarkeerd door een sliert van windmolens. In een rustig tempo doen ze hun groene werk.
Dit weekend volg ik de route langs allerlei land art projecten die allemaal op hun eigen wijze refereren aan het polderlandschap dat in de vorige eeuw gewonnen is uit de Zuiderzee. Polderland Garden of Love and Fire van de Poolse architect Daniel Libeskind in Almere Pampus is mijn eerste stop.
Vogels fluiten het hoogste lied. Het ruikt naar vers gemaaid gras. De rechte sloten die deel uit maken van de zichtlijnen van het kunstwerk zijn onlangs gedregd. Het riet ligt modderig zwart tegen de slootkant. Een strook zwart grind leidt me naar de aluminium wanden van de sculptuur. Het lijkt een soort labyrint. Je kunt er doorheen lopen. Niet gemakkelijk, soms kom je vast te zitten. Later biedt het obstakel een onverwacht perspectief. Het symboliseert het menselijke leven.
Speciaal voor vandaag is een kunstenares bezig met garen verbinding te leggen tussen de platen en de natuur. Rustig als een gedreven spin werkt ze aan haar web. Jammer, daardoor blokkeert zij de functie van het dolen door het nauwe labyrint. Ik wil natuurlijk niet haar tijdelijke installatie verwoesten.
Op weg naar de volgende locatie kruis ik de gondels van het Floriadeterrein. Het schijnt er nog niet druk te zijn. Via een veld met rode kolen, kom ik bij De Groene Kathedraal. Marinus Boezem heeft hier geen stenen gewelven, glas-in-lood ramen maar populieren gebruikt om een gotische kerk te bouwen volgens de plattegrond van de Nôtre-Dame van Reims. De wind heeft er vrij spel en ritselt door de toppen, daarboven is de blauwe hemel te zien. Het kunstwerk blijft groeien. De kunstenaar symboliseert hiermee het verlangen om op te stijgen naar het goddelijke en het achterlaten van het aardse. Verderop is een open plek in het bos waar de eiken- en beukenhagen de contouren van de kathedraal vormen, alsof de bomen hier zijn weggehaald.
Midden in de uitgestrekte polder ligt Aardzee van de Nederlandse kunstenaar Piet Slegers als een oase van rust. De aarden wallen doen denken aan opstuwende golven die door het landschap rollen. Een verwijzing naar de Zuiderzee. De solide grond onder mijn voeten was vroeger water. Tussen de taluds liggen blauwgrijze schelpen. Er komen blijkbaar weinig bezoekers want gras en onkruid groeien er welig tussendoor. Het schelpenpad is nodig aan herstel toe. Je hebt eigenlijk een drone nodig om het kunstwerk goed te kunnen zien.
Over de dijk langs het Markermeer rij ik richting Lelystad. Daar kijkt op een strekdam een stalen reus van bijna zesentwintig meter hoog, peinzend over het water. Als je er goed naar kijkt zou je ook kunnen zeggen dat hij zit te poepen. Hoe dichterbij je bij het kunstwerk komt, hoe abstracter het wordt. Je herkent geen menselijke structuur meer. Het figuratieve werk Exposure van de Britse beeldhouwer Antony Gormley oogt imposant. Alsof hij alle hoogspanningsmasten uit de polder op een hoop heeft gegooid.
Boven het Markermeer betrekt de lucht, waardoor de man een donker silhouet krijgt. Ga ik het droog houden vandaag? Ik zie door de constructie vogels hoog overvliegen op de vlucht voor een dreigende regenbui.
Het volgende object ligt in het glooiende landschapspark de Wetering in Zeewolde. De eerste regendruppels vallen op de voorruit. Ik doe de wissers aan. Sea Level van de beroemde Amerikaanse kunstenaar Richard Serra ligt aan een waterplas, waarin de dikke regendruppels driftige cirkels vormen. De gids staat in een poncho met paraplu boven haar hoofd te kleumen. Ik heb medelijden met haar. Twee erg donkergrijze – door de regenbui – betonnen muren lopen dwars door het park. De muren elk tweehonderd meter lang staan diagonaal in elkaars verlengde aan weerszijde van het water. Aan de uiteinden vloeien de muren nauwelijks merkbaar over in het gras, terwijl ze in het midden, op het diepste punt van het park, enkele meters hoog zijn. Hiermee geeft Serra op suggestieve manier aan hoe ver we hier onder de zeespiegel leven.
Omdat het steeds harder gaat plenzen, schuil ik in het tentoonstellingsgebouw De Verbeelding. Na een lekkere cappuccino hou ik het voor gezien. De andere kunstwerken op de route ga ik wel eens op een later tijdstip bezoeken. #landart #flevoland