Een goede vriend van mij is verbaasd als hij hoort dat ik niet blij ben als in de winter de plassen bevriezen en iedereen zijn vertier zoekt op het ijs.
‘Jij als oer-Hollander vertelt me nu dat je niet kunt schaatsen?!’
Het wil er bij hem niet in. En toch is het zo. Met puur Hollands heeft hij in de roos geschoten. Ik ben geboren in een waterrijke omgeving. Smilde is een oud veengebied in Noordwest-Drenthe, dat zich kenmerkt door akkerbouwbedrijven, weidse vergezichten en rechte sloten, wijken en kanalen. De kern van het gebied wordt gevormd door de Drentse Hoofdvaart tussen Meppel en Assen. Op die hoofdvaart staan haaks zijwijken op gelijke afstand van elkaar. Aan een van die zijwijken staat onze boerderij. Als kind is het dus belangrijk dat je om leert omgaan met water, in welke vorm dan ook.
Of dat gelukt is? Sorry, badmeesters maar ik heb nooit m’n zwemdiploma gehaald. Als kind ga ik schoorvoetend het water in en kruip min of meer met mijn handen over de bodem. Als het plotseling te diep wordt en ik geen grond meer voel, moet ik mezelf maar zien te redden. Spartelend kom ik voorruit. Zo heb ik leren zwemmen. Maar dat hebben jullie natuurlijk wel gezien aan die merkwaardige slag waarmee ik me dagelijks in het zwembad door het water ploeg.
Terug naar de ijstijd. Ik weet niet meer precies welke winter het is, maar het vriest dat het kraakt. Al wekenlang is de ‘wieke’ dichtgevroren. Ik loop krabbelend achter een oude stoel op het ijs. Mijn moeder vindt dat ik daar nu echt te oud voor ben en wil me leren schaatsen op van die Friese doorlopers. Een stukje hout met een scherp mes eronder dat je met veters onder je schoenen vastbindt. Ondanks het vele werk op de boerderij trekt ze er een middag voor uit. Vol enthousiasme doet ze mij de slagen voor. Maar het wil niet lukken, telkens val ik op het ijs. Ik krijg de slag niet te pakken. En ik ben een beetje een driftkikkertje. Als ik bij de zoveelste poging opnieuw een flinke smakkerd maak op het ijs, trap ik mijn moeder tegen haar benen met die scherpe ijzers. Alsof het haar schuld is dat het niet lukt! Ze vloekt binnensmonds.
‘Rotjong, ik laat me niet trappen, dan leer je het maar niet!’
Kwaad klimt ze de tegen de slootkant omhoog en loopt naar huis. Ik zoek met een pruillipje de oude stoel weer op.
En inderdaad schaatsen heb ik nooit geleerd. Zelfs niet toen jaren later de liefde mij opnieuw op noren het ijs op kreeg. Alleen heb ik ervaren dat trappen -tegen benen- niet de juiste methode is.