‘Zien ze wel wat?’ vraagt een vriendin als we tijdens het wandelen op de Bussummerheide een kudde Schotse hooglanders tegenkomen.
‘Inderdaad hun lange haren hangen wel erg voor hun ogen,’ zeg ik, ‘maar ik denk wel dat ze ons in de gaten hebben.’
Goois Natuurreservaat
In het Goois Natuurreservaat lopen al jarenlang zo’n vierendertig hooglanders rond waaronder ook een paar witte. Het zijn uitstekende grazers. Met hun dikke roodbruine haren kunnen ze het hele jaar buitenlopen. De robuuste oerkoeien overleven zelfs bij min dertig graden. Ze kunnen dus tegen een stootje. De schrale voeding op de hei zijn ze gewend. In de zomer vervetten ze en daarom kunnen ze met gemak in de winter een derde van hun gewicht verliezen zonder in de problemen te komen.
Een van de koeien kijkt ons al herkauwend aan. Ze grazen vlak langs de wandel- en fietsroute. Ze zijn wel erg dichtbij. De koeien zien er fotogeniek uit en met hun prachtige, wilde roodbruine vacht lijken ze uiterst aaibaar. Maar toch is dat niet aan te raden.
‘Ik durf er niet langs, moet je die grote horens zien.’
‘Het zijn over het algemeen rustige dieren,’ zeg ik moedig. Maar ik zie wel hoe een van de koeien – is het een stier? – zijn kop naar beneden doet en een onrustige indruk maakt. ‘Toch lijkt het me beter om een rondje door het gras te maken, want je moet ze niet storen, zeker niet als er ook nog een kalfje in de buurt is.’
‘Dat lijkt me ook beter.’
Voor de zekerheid lopen we met een grote boog om de hooglanders heen. We gunnen ze hun privacy en hebben geen zin om tijdens deze wandeling op een van de eerste zomerse dagen op de horens te worden genomen.
Goede grazers
Op de heidevelden is er sprake van veel vergrassing en verbossing. Daarom is begin jaren tachtig bedacht om begrazing te introduceren. De Schotse hooglanders eten planten die andere grazers laten liggen. Ze snoeien planten en struiken en zorgen voor licht en ruimte, zodat er weer andere planten tot bloei kunnen komen. Zo helpen ze bij het natuurbeheer en zorgen ze ervoor dat de heidevelden niet dichtgroeien. Heel belangrijk voor de biodiversiteit.
Als we weer op het wandelpad zijn, kijk ik voor de zekerheid toch even achterom of we niet achtervolgd worden. Maar nee, hoor. De hooglanders grazen rustig verder zonder aandacht aan ons te besteden. Een van de koeien is er zelf bij gaan liggen, midden op het fietspad. Geef ze eens ongelijk!