Er is een bakker, een pompstation, een café, een gemeentehuis, een basisschool en zelfs een kerkhof. Het is een compleet dorp inclusief ondergronds rioolstelsel, treinstation en bushaltes maar met één bijzondere eigenschap: alles staat leeg en er woont niemand. Welkom in Marnehuizen! Een levensecht dorp in een militair oefenterrein Marnewaard, in de buurt van Lauwersoog. In dit ‘Urban Training Centre’ wordt niet alleen door het leger voor trainingen gebruikt, maar ook door de brandweer, politie, ME, buitenlandse strijdkrachten en antiterreureenheden.
De bouw van het dorp is in de jaren ‘90 gestart. Het begon met zeventien huizen met hier en daar een verdwaald autowrak. Tegenwoordig bestaat Marnehuizen uit honderd tweeëntwintig objecten. De straten zijn voorzien van telefooncellen, afvalcontainers en verkeers- en straatnaamborden. De huizen hebben elektriciteit en er staan zelfs auto’s in het dorp. Zo kunnen eenheden trainen op een levensechte situatie, denk aan gijzelingen in een schoolgebouw of een aanslag op het station, zonder dat er echte slachtoffers vallen.
Niet veel mensen zullen weten dat dit spookdorp bestaat. Ik ken het militaire oefendorp doordat ik daar in opdracht van de Koninklijke Luchtmacht een item heb gemaakt over de inzet van hun geleidewapens. Naast vliegend materieel beschikt de Luchtmacht namelijk ook over luchtverdedigingsrakketten die vanaf de grond worden afgevuurd. Ze gebruiken twee typen. De Patriot is voor het opsporen en uitschakelen van vliegtuigen en raketten. De Stinger is een draagbaar hittezoekende luchtafweerraket die vanaf de schouder kan worden afgevoerd. https://youtu.be/px3TPlsIlls https://youtu.be/vx3rOQyLsro
We vertrekken vanaf de luchtmachtbasis De Peel naar het oefenterrein in de kop van de provincie Groningen. Een lange colonne van zo’n dertig containers op vrachtwagens doorkruist het land. Naast het wapensysteem zelf gaat het om generatoren voor de stroomvoorziening, verbindingsvoertuigen, onderhoud containers en keukenwagens. Het ziet er indrukwekkend uit als je daarin meerijdt.
Het Patriotsysteem is mobiel. Al het materiaal zit in containers die naar elke gewenste locatie kunnen worden gebracht. Het wapensysteem is zo overal ter wereld inzetbaar ter verdediging van strategische doelen, vliegvelden, militaire installaties, havens of een grote stad. Vorige week zijn Nederlandse militairen van deze eenheid vertrokken naar Slowakije om met het Patriot-luchtverdedingssysteem de oostflank van de Navo te versterken.
Bij de opnamen oefenen we onder andere een scenario waarin de verdediging van Marnehuizen een rol speelt. Het is vrij surrealistisch om dat een keer mee te maken. Ik kijk mijn ogen uit in het ‘oorlogsgebied’. Beelden die je kent van televisie komen nu zo ineen heel dichtbij. Ook al wordt er geschoten met losse flodders.
Marnehuizen is een van de meest realistische oefendorpen van Europa en is vrijwel het hele jaar volgeboekt. Het is niet toegankelijk voor het publiek. Wel loopt er een wandelroute om het militaire terrein, waardoor je er een kijkje kunt nemen. Soms betrapt defensie in een van de gebouwen een vrijend stelletje dat daarmee alle verboden negeert. Maar ‘make love not war’ is nog altijd een goed motto naar mijn mening. #marnehuizen #defensie #partiots