Rome probeert haar toeristen op te voeden las ik afgelopen week in de krant. Mensen die hun eigen meegebrachte lunch op de Spaanse trappen eten, hun schoenen uittrekken of handen wassen in de Morenfontein kunnen volgende maand een boete krijgen van 250 euro voor onbeschaafd gedrag. Een duik nemen kost zelfs 600 euro en een nachtje in de cel. Rome hoopt zo de overlast van de jaarlijks groeiende stroom toeristen te beperken, voor de bewoners van de stad maar vooral voor de monumenten. Toeristonvriendelijk? Nodig om de monumenten te beschermen? Zeg het maar.
Het is wel opvallend hoe steden hun beleid ten aanzien van toeristen inrichten. Ik kan me nog herinneren dat ik voor AT5 een gesponsord programma moest maken over I AMsterdam, een marketingstrategie om meer mensen naar de hoofdstad te lokken. Begin dit jaar is het logo verwijderd dat toen bedacht is en levensgroot op markante (toeristische) plekken in de stad stond. Het logo trok te veel mensen en was dus te populair. Ten onder gegaan aan zijn eigen succes? Of is er sprake van een rare politieke keuze? Hoe krom kan het zijn.
Dat er in Rome van alles aan de hand is, heb ik een aantal jaren geleden gemerkt toen ik met een Ierse vriendin de stad bezocht. Zij vloog vanuit Dublin, ik vanuit Eindhoven. We hebben een hotelletje geboekt en hadden erg veel zin om de stad waar we allebei nog nooit eerder zijn geweest te ontdekken. Zodra we elkaar laat in de namiddag op het vliegveld hebben ontmoet en ingecheckt zijn in het hotel, gaan we meteen de buurt verkennen en komen bij toeval terecht bij de beroemde Trevifontein. Het is er enorm druk, de fontein is aan alle kanten omringd door toeristen. We willen foto’s maken als bewijs dat we er zijn geweest en ons muntje over de juiste schouder in de fontein werpen om volgens de legende nog een keer terug te kunnen keren in de Italiaanse hoofdstad. Mijn vriendin neemt haar positie bij de rand van de fontein in en ik ben bezig de foto te maken en daarvoor een juiste kadering te zoeken. Omdat het poepie druk is kan ik geen solo foto maken, maar ik wil zo min mogelijk vreemdgangers op de foto. Mijn vriendin staat te wachten, ik kijk door de zoeker en plotseling ben ik haar kwijt in mijn kadrering. Er ontstaat tumult en dan zie ik wat er gebeurd is. Ze wilde het goed aanpakken en is waarschijnlijk op de rand van de fontein gaan zitten en er pardoes in gegleden. Ik zie plotseling het natte, druipende hoofd, ze is totaal kopje ondergegaan. Ik loop snel naar haar toe om haar uit het water te helpen. Het is intern een mix tussen schrik om wat er is gebeurd en ook wel een beetje onderdrukt lachen, omdat het best een komisch gezicht is. Maar het wordt nog zotter. Vrij snel word ik geholpen om de vriendin over de rand te tillen. Als ze weer aan de goede kant staat, wordt er heftig aan haar getrokken. In moeilijk Engels wordt haar te verstaan gegeven dat ze zo snel mogelijk moet verdwijnen, want ‘it’s not aloud to be in the fontain! The police will get you and you will have to pay.’ Mijn vriendin is haar duik nog niet helemaal te boven en kijkt de omstanders verbaasd aan. Ik snap er ook helemaal niks van. Hoezo boete? Ze is per ongeluk te water geraakt, er is geen opzet in het spel om de fontein in te springen of zo? Laat staan een poging om muntjes op te duiken. Dus waarom zo moeilijk doen? Laat haar even bijkomen! Maar de omstanders blijven volhouden dat we nu onmiddellijk moeten verdwijnen. De politie zou geen pardon kennen. We worden snel een straatje ingetrokken om uit het zicht te zijn en daar beseffen we nog nauwelijks wat er is gebeurd en waarom we meteen bij de fontein weg moesten. Het is nogal een binnenkomer, een rare, onverwachte kennismaking met Rome en haar toeristische attracties.
Nat en koud druipen we af naar het hotel. De vriendin vraagt of ik nog een foto heb gemaakt van haar ondergang. ‘Nee,’ zeg ik, ‘ik was je zo ineens kwijt en toen ik merkte wat er gebeurde heb ik de foto de foto gelaten om je te helpen.’
‘Dus dan ben ik ook nog voor niks nat geworden,’ is haar reactie. Ze kan er gelukkig zelf om lachen.
Haar paspoort, telefoon en alles wat in haar tasje zat, is ook te water geraakt en doorweekt. Met de föhn hebben we de mobiel nadat we hem hebben opengehaald, proberen droog te maken. Maar het ding was dood en bleef dat.
De volgende dag hebben we nog vaak grapjes gemaakt over de verrassende duik, maar de toon van de vakantie is gezet. We ontdekken dat er inderdaad agenten bij de monumenten staan die op een fluitje blazen en druk gebaren als ze toeristen iets zien doen wat niet mag. Dus die boete is ons inderdaad door het ingrijpen van omstanders bespaart gebleven.
We hebben de schaal van de plattegrond erg verkeerd ingeschat en de afstanden zijn groter dan verwacht, maar stug blijven doorlopen, hè, we laten ons niet kennen… Het gevolg na één dag door de stad banjeren van het Monumento a Vittorio Emanuele II (de typemachine) via het Collosseum naar de Sint-Pietersbasiliek blaren waar je de rest van de week last van blijft houden bij elke stap die je zet. Vakantieleed. Een halve dag wachten om uiteindelijk de Sixtijnse kapel binnen te kunnen.
Het is een leuke, oude stad, maar de pret is bedorven en daar helpt geen Tom Cruise in levende lijve aan (hoewel ik een groot fan ben!) wanneer op de Taag opnamen worden gemaakt voor Mission: Impossible III. Nou, zo was onze reis ook, enigszins. Het was geen reclame voor de stad, en dat blijft hangen. Zal ik snel weer naar Rome gaan, nee waarschijnlijk niet. Of komt het doordat we uiteindelijk niet dat muntje met zijn onze rechterhand over de linkerschouder hebben kunnen gooien in de Trevi?