Vrijdag 9 februari
Eindelijk is het zover, denkt schaatser Jan Smeekens, terwijl hij met een groepje Nederlandse atleten in de snerpende kou staat te wachten buiten het Olympisch stadion. Over een paar minuten begint de officiële opening van de 23ste Olympische Winterspelen in Pyeongchang (Zuid-Korea). Even gaan zijn gedachten terug naar die prachtige huldiging van de olympiërs die vier jaar geleden in Sotsji voor een wereldpresentatie zorgden en terugkwamen met maar liefst 24 medailles. Op de kop van de Vaart in Assen was het een groot en gezellig feest. Alleen was ik toen niet in zo’n opperbeste stemming. Ik stond op het podium als een boer met kiespijn. Het drama van de twaalf duizendsten, het eentje dat een tweetje werd op het scorebord, de haperende tijdwaarneming en het goud dat in zilver veranderde. Michel Mulder die olympisch kampioen op de 500 meter werd en ik zuur tweede net voor zijn tweelingbroer Ronald. Dat lag me nog zwaar op de maag, ik kon niet echt van die zilveren medaille genieten. Even verderop staat – zwaar bewaakt – de olympisch kampioen Lee, van de beruchte 10 km in Vancouver, met de Olympische fakkel zenuwachtig te wachten. Het vuur is maandengeleden ontstoken in het Griekse Delphi. Dat koste wat moeite want het regende die dag en het vuur moest met een vuurpot van de repetitie van de dag ervoor worden ontstoken. Straks zal dit gemankeerde vuur door de gelauwerde Koreaan het stadion, dat niet overdekt is, binnengebracht worden. De accommodaties, pistes en andere faciliteiten waren ruimschoots op tijd klaar. Geen wonder want de Koreanen deden voor de derde keer een bid om de Winterspelen naar hun land te krijgen. Drie keer is scheepsrecht, en ze hebben alle tijd gehad om het tot in de puntjes voor te bereiden. Jammer van dat zeer besmettelijke Norovirus, vindt Smeekens. Eerst leek het nog een beetje mee te vallen, het heerste voornamelijk onder de vrijwilligers en beveiligingsmedewerkers in het bergdorp Pyeongchang. Ze werden meteen door de organisatie in quarantaine gezet. Maar nu is het ook al overgeslagen naar de schaatsstad Gangneung. Een aantal klaagt over hoofdpijn, diarree en flinke maagpijn. Het is een zware tegenslag voor de organisatoren. Men doet er alles aan om het virus de kop in te drukken. Met name het water in het olympisch dorp wordt streng gecontroleerd. Mooi dat ik niemand meer een hand geef, laat staat een omhelzing, een voorzichtig boksje kunnen sommigen die ik vertrouw nog van me krijgen, is het motto van Smeekens. Ik wil het niet riskeren om ziek te worden en door buikgriep geveld te zijn op de belangrijkste dag in mijn schaatsleven. Ik was mijn handen steeds met ontsmettingsmiddel en let bijzonder goed op mijn hygiëne. Ik ben hier immers voor een revanche op de 500 meter. ‘Man, man wat is het koud, ik denk dat de gevoelstemperatuur wel rond de min 25 graden Celsius ligt,’ zegt Jan tegen chef de mission Jeroen Bijl. ‘Ben ik blij dat ik toch dat thermische ondergoed heb aangedaan, dat houdt het zaakje nog een beetje warm.’ Er zitten minder mensen op de tribunes dan verwacht. Ondanks de dekens, hoeden en windjacks die gratis zijn uitgedeeld, zijn niet alle 35 000 toegangsplaatsen op de tribune bezet. De opening verloopt prima volgens schema. Na de acrobatiek en de kunstzinnige kunstjes met de ringen, is het zo meteen tijd voor de deelnemende landen om acte de présence te geven. Jan kreeg van NOC*NSF de eer om de Nederlandse driekleur het vijfhoekige stadion binnen te dragen. Gelukkig mogen ze als vijfde land naar binnen, want de volgorde wordt bepaald door het Zuid-Koreaanse alfabet. Toen Jeroen hem vroeg om de vlag te dragen voelde hij zich zeer vereerd. ‘Het geeft me een gevoel van waardering voor wie ik ben en wat ik doe,’ aldus Smeekens in een tweet van zijn ploeg LottoJumbo. ‘Ik zal met veel trots met de vlag zwaaien tijdens de openingsceremonie.’ Bijl krijgt het signaal om de arena te betreden. Niet alle 33 sporters van TeamNL zijn aanwezig, want veel atleten moeten relatief vroeg in het programma aan de bak, zoals Sven en Ireen en de shorttrackers. Met 11 sporters en een enkele bobo komen ze vrolijk lachend het stadion binnen gewandeld. Jan geniet overduidelijk en geeft zelfs koning Willem-Alexander nog een kleine knipoog. Na zijn uitvoerige ronde neemt Smeekens plaats op zijn verwarmde stoeltje. Nu kunnen de officiële plichtplegingen beginnen. ‘Er wordt veel van dit evenement verwacht,’ geven de diverse sprekers aan, ‘niet alleen qua organisatie, maar ook qua schoonheid, correctheid en stiptheid.’ Sommigen hebben het al over de vriendelijkste Spelen ooit. Ja, het is wel een opmerkelijk verschil met de dure, arrogante Spelen in Sotsji, denkt Jan bij zichzelf. De voorzitter van het IOC, Thomas Bach gaat zelfs nog verder en spreekt in zijn speech van de ‘vredesspelen’, nu ook aartsvijand Noord-Korea onder gezamenlijke Koreaanse vlag deelneemt. Tot voor kort waren er bij het IOC nog veel zorgen over het aanhoudende Noord-Koreaanse wapengekletter, maar sinds leider Kim Jong-un in januari beloofde van de Spelen ‘een succes’ te maken, is op de gezichten van de Zuid-Koreaanse officials de opluchting duidelijk merkbaar. ‘Ik denk niet dat deze spelen de dialoog tussen de twee Koreaanse landen die tot op de dag van vandaag in staat van oorlog verkeren, verder zal helpen. Het is meer even een ingelaste rustpauze,’ murmelt Jan voor zich uit, maar hij wil zich niet verder uitlaten over de politiek. Hij komt hier maar met één missie en dat is die gouden plak! Aan het einde van de ceremonie geeft de 30-jarige Sallander aan dat het een enerverende belevenis was. ‘Het waren moeilijke jaren maar vorig jaar ging met mijn wereldtitel op deze olympische schaatsbaan een droom in vervulling. Die boodschap wilde ik ook uitdragen toen ik met de vlag liep. Door op een positieve manier met je teleurstelling om te gaan en hard te werken met passie voor je sport is het mogelijk om het hoogste te bereiken,’ zei Jan Smeekens zelfverzekerd tegen de verzamelde internationale pers. Nu gaat hij snel terug naar het flat 803 in het olympisch dorp om zich in alle rust voor te bereiden op zijn race op de 500 meter die volgende week wordt verreden.