Een jaar later

Zo de gourmetgeur is weer uit huis, haar en kleding verdreven. De Top 2000 heeft na zeven dagen Bohemian Rhapsody bereikt. De lijstjes met de beste dit en beste dat zijn afgewerkt. Het nieuwe jaar – met een extra dag – kan beginnen. De beste wensen zijn gedaan en zo niet, dan nog bij dezen.

Een jaar geleden liet ik me bij het schrijven over goede voornemens inspireren door ChatGPT. Een website waar je interactie kunt hebben met een slimme assistent die verschillende vragen en teksten kan beantwoorden en schrijven door middel van kunstmatige intelligentie. Ik was onder de indruk van de mogelijkheden en de snelheid waarin een op het oog correcte tekst werd geleverd. Dat wil ik nog wel eens uitproberen om te zien hoeveel het model intussen heeft bijgeleerd.

ChatGPT

De chatbot heeft zijn kennis bijgewerkt tot januari 2022. Er is een indrukwekkende vooruitgang geboekt op het gebied van tekstgeneratie, conversatie en beeldherkenning. Zo kan je met een foto van de inhoud van je koelkast vragen welk recept je met de aanwezige ingrediënten kunt maken.

In Nederland maakt inmiddels een op de drie mensen gebruik van dit soort AI-gereedschap. Tot frustratie van docenten die maar moeilijk kunnen achterhalen wat een leerling zelf heeft geschreven of wat hij/zij aan kunstmatige intelligentiemiddelen heeft gebruikt.

Als ik vraag om een verhaal te schrijven over het nieuwe jaar, begint ChatGTP meteen te ratelen nadat ik de opdracht heb verzonden en komt met een bruikbare tekst. Daar kan geen auteur tegenop.

Op de grens van oud en nieuw

‘In het hart van de nacht, omgeven door de fluisterende stilte van het oude jaar, ontvouwde zich een magisch schouwspel van tijd en verwachting. De klok tikte onverbiddelijk naar de laatste seconden van het verleden, terwijl de stad beneden in een feestelijke sluier van lichtjes gehuld was. De straten weerkaatsten de vreugde van feestvierders die elkaar begroetten met lachende gezichten en omhelzingen, klaar om de drempel van het nieuwe jaar over te stappen.

In een kleine koffiebar, verscholen tussen de drukte van de straat, zat Emma alleen aan een tafeltje bij het raam. Haar blik dwaalde af naar de regendruppels die als parels op het glas dansten. Het jaar dat achter haar lag, was als een complexe compositie van hoogte- en dieptepunten, en ze voelde een mix van dankbaarheid en verlangen naar wat nog komen zou.

Plotseling voelde ze een zachte aanraking op haar schouder. Het was Sarah, een oude vriendin met sprankelende ogen en een glimlach die leek te stralen met de belofte van nieuwe avonturen.

“Kom op, Emma!” riep Sarah boven de opgewonden menigte uit. “Het nieuwe jaar wacht op niemand!”

De twee vriendinnen stapten naar buiten, waar de koude nachtlucht hen begroette met een verfrissende omhelzing. De straten waren gevuld met muziek en gejuich. De lucht was doordrongen van een gevoel van hernieuwde hoop.

Samen met de menigte bewogen Emma en Sarah zich naar het centrum van de stad, waar een schitterend vuurwerk de hemel verlichtte. Elke explosie van kleur leek een belofte te dragen, een kans op een nieuw begin. Emma voelde hoe haar hart lichter werd met elke fonkelende ster die de nacht doorkliefde.

Te midden van het feestgedruis besloten Emma en Sarah een rustiger plekje op te zoeken om hun gedachten te delen. Ze vonden een rustig park, waar de lantaarnpalen zachte cirkels van licht op het besneeuwde pad wierpen. Ze namen plaats op een bankje en keken naar de sterren die hoog boven hen fonkelden.

“Ik kan niet geloven dat we weer een nieuw jaar ingaan,” zuchtte Emma, haar adem vormde wolkjes in de koude lucht. “Het voelt als een blanco pagina, klaar om gevuld te worden.”

Sarah knikte instemmend. “En laten we ervoor zorgen dat het een verhaal wordt dat we met trots kunnen vertellen. Wat zijn je dromen voor het nieuwe jaar?”

Emma glimlachte, haar ogen glinsterend met vastberadenheid. “Ik wil meer avonturen beleven, nieuwe mensen ontmoeten, en groeien als persoon. En jij?”

Sarah dacht even na en zei toen met een ondeugende twinkeling in haar ogen: “Ik ga voor meer spontane beslissingen, meer lachen en natuurlijk meer tijd doorbrengen met geweldige mensen zoals jij.”

Samen stonden ze op en wandelden terug naar de bruisende straten, hand in hand met het nieuwe jaar. De stad omhelsde hen met haar energie. In die magische overgang van het oude naar het nieuwe voelden ze de belofte van ongeschreven mogelijkheden.

Het nieuwe jaar lag als een onontdekt land voor hen, klaar om verkend te worden. Terwijl de klokken de laatste tonen van het oude jaar lieten horen, omhelsden Emma en Sarah de toekomst met open armen, vastbesloten om elk moment te koesteren en elk hoofdstuk van het nieuwe jaar te schrijven met passie, vriendschap en liefde.’

Bedreiging van broodwinning

Ik snap de staking van de Amerikaanse scenarioschrijvers wel omdat ze onder andere in AI een bedreiging van hun broodwinning zien als het op het verzinnen en gebruiken van verhalen aankomt. En hoe zit het met de auteursrechten van het materiaal waaruit AI put? Om nog maar te zwijgen over de footprint die de datacentra met hun zware computers achterlaten.

Ik vrees dat steeds meer teksten en boeken door machines zullen worden geschreven. In ‘Eus’ Boekenclub’ zag ik al iemand voorbijkomen die haar manuscript had gemaakt samen met AI. Maar deze kunstmatige schrijfsels missen de inbreng van eigen persoonlijke verhalen, de menselijke intuïtie en originaliteit. Je waarde als schrijver ligt in je werk. De oorsprong is misschien levenslust, passie voor schoonheid of wat dan ook bewondering opwekt. Of juist levensangst. Daarin herkennen lezers zichzelf. Ze identificeren zich met jouw tekortkomingen, aspiraties, generositeit van geest, jouw ontwikkeld wereldbeeld, melancholie, boosheid, oog voor de natuur, het mystieke, ga zo maar door. Als je zo duidelijk mogelijk beschrijft wat je voelt dat je moet zeggen, dan is dat de waarde van je originele schrijfwerk.

Wat me verder opvalt aan het bovenstaande verhaal: ChatGTP blijkt ook te weten hoe ik in elkaar zit en denk (beter: waar ik op internet naar zoek), want het zal geen toeval zijn dat twee vrouwen de hoofdpersonages zijn. Al hoewel hij ook zou moeten weten dat ik meestal mijn verhalen in de tegenwoordige tijd schrijf. #OpenAI #ChatGPT

Geef een reactie